W skład niniejszego serwisu zatytułowanego : " Zdalne wspomaganie rozpoznawania i leczenia psychologicznych i kulturowych uwarunkowań złego samopoczucia i chorób " wchodzi wiele stron WWW zawierających narzędzia pomocne dla ' natychmiastowego, zdalnego wspomagania ' korzystnych dla samopoczucia modyfikacji postaw lub zapatrywań.
Przykładami są strony poświęcone wydarzeniom w dzieciństwie,, relacji z partnerem . Niektóre witryny prezentują natomiast uznane metody, techniki i szkoły psychoterapeutyczne. Zazwyczaj są to materiały pomocne terapeutom prowadzącym leczenie, jakkolwiek ich treść może być użyteczna także dla ' osób które poczuły się źle '.
Niniejsza strona ma nieco odmienne znaczenie. Prezentuje ona mianowicie wyróżnione niedawno czynniki psychologiczne, socjologiczne i kognitywne, dotyczące wyróżnionych stanów świadomości i pewnej szczególnej postawy wobec otaczającego świata, takie które maja znaczenie prozdrowotne.
Prócz naszego wywodu zamieszczonego poniżej, proponujemy zapoznać się z danymi dotyczącymi tego zagadnienia, które są łatwo dostępne poprzez następujące witryny Internetowe :
The Royal College of midwives - Virtual Institute for Birth: Salutogenesis in support of normality
Przedstawiana tu wiedza to porady, które mogą poprawić kondycję psychiczną.
Mają one charakter ogólny i dotyczą każdego z nas. Gdyby stosowała się do nich większość członków społeczeństwa to z pewnością nastąpiłaby poprawa tzw. " psychicznego zdrowia publicznego ".
Zarys spisu treści niniejszej witryny :
1. Artykuł pt.: A. Brodziak, A. Osmulska, E. Ziółko.:
Rozumienie i poczucie sensowności, jako czynniki prozdrowotne.2. Artykuł pt.: E. Ziołko, A. Brodziak, E. Kwiatkowska, J. Bucior, J. Knopik.:
Porównanie pomiarów koherencji u młodych, zdrowych osób z wynikami
uzyskiwanymi przez pacjentów z wcześnie rozpoznanymi chłoniakami.- tekst pracy będzie zamieszczony wkrótce -
3. Dowiązania do zewnętrznych witryn dotyczących związków koherencji ze stanem
zdrowia, jak i tzw. psychicznego zdrowa publicznego.4. Streszczenia niektórych wybranych prac dotyczących " związków koherencji ze
stanem zdrowia", i tzw. "psychicznego zdrowa publicznego".
![]()
ad.1. Artykuł pt.:
Rozumienie i poczucie sensowności , jako czynniki prozdrowotne.
Andrzej Brodziak, Alina Osmulska, Ewa Ziółko
Streszczenie artykułu
Autorzy analizują zaproponowane metody promocji zdrowia poprzez wzmaganie tzw. koherencji, czyli zdolności rozumienia, zaradności i poczucia sensowności.
Ukierunkowanie takich oddziaływań na osoby zdrowe oraz troska o ' psychiczne zdrowie publiczne ' powoduje, aby była to dziedzina wysiłków odrębna od tzw. psychoterapii. Fakt ten uzasadnia upowszechnienie porad w tym zakresie poprzez wysoko nakładowe publikacje i witrynę Internetową.
Autorzy formułują więc proste rady poprawiające rozumienie i dostrzeganie sensowności. Postulują oni, że prócz ' fazy diagnostycznej ' realizowanej poprzez krótkie testy, lekarze, pielęgniarki i pracownicy zdrowia publicznego mogliby przeprowadzać sesje terapeutyczne. W przypadku stwierdzenia niskich wartości sesje terapeutyczne można by realizować wobec pojedynczej osoby, bądź zaproponować wykład dla grupy osób, np. pacjentów przebywających na oddziale szpitalnym, lub korzystających z porad w przychodni.
Summary of the paper:
Comprehensibility, meaningfulness, coherence as health enhancing factors.
Authors analyse method of health promotion by intensification of so called coherence, composed of comprehensibility, manageability meaningfulness.
Because the impact of these methods is directed towards healthy people and inventors of these activities consider so called ' mental public health ' this domain is different from psychotherapy. It justify trials of dissemination of appropriate advices through publications and Internet websites.
Therefore the authors formulate simple mental procedures improving comprehensibility, manageability and meaningfulness. They argue that, apart the diagnostic activities, which can be realized by questionnaires proposed formerly physicians, nurses and public health workers could perform ' therapeutic sessions '. In case of low values obtained by mentioned questionnaires, such lectures could be presented to particular patients or group of patients
treated in a hospital or ambulatories.
Wstęp
Ostatnio badacze zajmujący się problematyką zdrowia publicznego i metodami promocji zdrowia podkreślają znaczenie czynników psychologicznych, socjologicznych i kognitywnych dotyczących wyróżnionego stanu świadomości, innymi słowy, pewnej szczególnej postawy wobec otaczającego świata.
Ventegodt, Andersen i Merrick od wielu lat publikują prace dotyczące powiązań pomiędzy poczuciem ' dobrostanu ' ( well-being ), jakością życia i zdrowiem ( 19 - 44) Dyskutują oni nad znaczeniem poczucia szczęścia, poczucia sensowności własnego życia ( hapiness, meaning of life,) i realizowania własnego potencjału życiowego, a także rodzajami filozofii życiowych. W ostatnich swoich pracach przedstawiają oni teorię powiązania dobrego stanu zdrowia ze szczególnym stanem psychicznym, charakteryzującym się intensywną samoświadomością i posiadaniem celu, misji życiowej.
Znaczenie czynnika " jasności umysłu ", czyli pewnego wyróżnionego stanu świadomości ( mindfulness ) podkreśla K.W. Brown (12 ). Opracowano już test psychometryczny szacujący ów mindfulness ( Mindful Attention Awareness Scale - MAAS ). Wykazano, iż wysokie wartości na skali MAAS pojawiają się wraz z innymi, korzystnymi aspektami' dobrostanu ' psychologicznego. ' Jasność umysłu ' predysponuje do zbornego zachowania i pozytywnych stanów emocjonalnych ( enhanced self-awareness, self-regulated behavior and positive emotional states )
A. Curle rozważając negatywne stany psychiki, częste w populacjach ludzi uwikłanych w konflikty etniczne i kulturowe wyróżnił niedawno pojęcie " psychicznego zdrowia publicznego " ( 13, 14 ). Opisał on swoje osobiste doświadczenia wyniesione z pobytu w krajach byłej Jugosławii. Zauważył, że nawet zawieszenie broni ( wstrzymanie ognia ) nie zmieniło negatywnych stanów emocjonalnych. Gniew, nienawiść oraz gotowość do następnych aktów przemocy utrzymywała się w umysłach ludzi. Przemoc może być zwrócona ' do wewnątrz ' i przejawiać się np. samobójstwami. Curle sądzi, iż u podstaw złego psychicznego zdrowia publicznego leży wcześniejsze poczucie ' wyobcowania ' określonych grup ludzi. Uważa on, iż osoby wywodzące się ze służb medycznych są szczególnie predysponowane do działań zmierzających do poprawienia psychicznego stanu zdrowia publicznego . Jednocześnie zadziwia go, iż środowisko nauki nie przywiązuje wagi do negatywnych czynników mających bezpośredni wpływ na psychiczne zdrowie publiczne.
Ważne są również badania Aarona Antonovsky'ego ( 1 - 9 ) . Zastanawiał się on, dlaczego niektórzy ludzie, pomimo życia w niesprzyjających warunkach, zachowują zdrowie lub szybko do niego powracają. Rozważania te doprowadziły go do wniosku, iż jednym z kluczowych czynników prozdrowotnych jest tzw. poczucie koherencji ( Sense of Coherence - SOC ). Według Antonovsky’ego jest to przekonanie, że świat zewnętrzny jest sensowny i przewidywalny a to oznacza, iż zdarzenia i procesy przebiegają zgodnie z naszymi oczekiwaniami. Zdefiniowana przez niego koherencja powoduje:
(1) zdolność do rozumienia wydarzeń( comprehensibility ) , co umożliwia postrzegać je jako mniej stresujące
(2) poczucie zaradności ( manageability)
(3) poczucie sensowności ( meaningfulness ) polegające na przekonaniu, że warto się
angażować i kreować własne życie.
Zdaniem autora, wysoka koherencja u człowieka powoduje, iż jest on bardziej odporny, rzadziej zapada na rozmaite choroby i szybciej zdrowieje.
Pojęcie koherencji sformułowane przez Aarona Antonovsky’ego jest zbliżone do konceptów ' postawy ku życiu ' Froma (personal orientation towards life) i postawy transcendentnej wg Maslow'a.
Dyskutujący nad pojęciami poczucia sensowności, jasności umysłu, zaradności, od niedawna skłonni są twierdzić, że są to wyznaczniki ' dobrostanu ' psychicznego, którymi można sterować i wpływać poprzez to na samopoczucie i zdrowie.
Wspomniani już Ventegodt, Andersen i Merrick proponują nawet 5 - cio dniowe kursy prozdrowotnej filozofii życiowej ( ".. intensive 5-day quality-of-life (QoL) session.." ), w programach których, realizowane byłyby wykłady na temat sensowności realizowania własnego potencjału życiowego ( 42, 43 ) .
Powstaje pytanie, czy taka propozycja jest rodzajem psychoterapii ?
Opracowaliśmy niedawno witryny internetowe, w których przedstawiamy istotę poszczególnych metod i szkół psychoterapii [ 1 ] Czytelnik, który chciałby rozważyć odpowiedź na to pytanie, ma zatem ułatwione zadanie.
Metody wywoływania czynników prozdrowotnych są zbliżone do stanowiska behavioralno - kognitywnego szkół psychoterapii A. Ellisa, A. Becka, M. Seligmana jak i również do metod proponowanych przez Carla Rogersa oraz teorię i psychologię Gestalt.
Skierowanie omawianych tu oddziaływań na osoby zdrowe, prowokowanie zachowań sprzyjających zdrowiu oraz troska o owe psychiczne zdrowie publiczne sprawia, iż jest to dziedzina wysiłków odrębna od tzw. psychoterapii. Fakt ten uzasadnia upowszechnienie porad w tym zakresie poprzez wysoko nakładowe publikacje i witrynę Internetową.
Celowe wydają się zatem próby sformułowania pewnych porad, kierowanych do osób zainteresowanych wzmaganiem działań sprzyjających zdrowiu poprzez modyfikację niektórych procesów mentalnych.
Taki cel stawiamy sobie właśnie w niniejszej pracy. Zestawienie takich porad wymaga najpierw omówienia niektórych uwarunkowań sprzyjających dobrej kondycji psychicznej ludzi.
Cechy kulturowe, socjologiczne i psychologiczne współczesnego społeczeństwa utrudniające rozumienie i odczuwanie sensowności.
Większość żyjących współcześnie osób ma poczucie znacznych ograniczeń w rozumieniu otaczającej rzeczywistości i ludzi. Czują się wręcz zagubieni a świat wydaje się im bezsensowny. Powody takiego stanu rzeczy mogą być następujące :
- Stopień skomplikowania objaśnień naukowych sprawia, iż są one niezrozumiałe dla laików.
- Bogactwo występujących wokół nas zjawisk, zdarzeń powoduje brak możliwości czasowych do ich dokładnego poznania
- Kontrolowanie mass - mediów przez instytucje komercyjne, optymalizujące zysk prowadzi do lansowania specyficznego, negatywnego sposobu
postrzegania świata. Polega ono na pogoni za wszelkimi sensacjami. Świat jawi się nam jako miejsce tragicznych wydarzeń. Przyszłość jest często widziana pesymistycznie.Utrzymywanie laickich i religijnych objaśnień świata. Sens życia nie jest dyskutowany przez teorie laickie.
Zarys prostych i ogólnych narzędzi mentalnych poprawiających rozumienie i dostrzeganie sensowności.
Wbrew pozorom jest możliwe sformułowanie prostych rad służących do pokonywania wyliczonych wyżej trudności.
Ponieważ tekst niniejszy ma być dostępny dla wielu osób, porady te formułujemy hasłowo i nie uzasadniamy każdego stwierdzenia.
Ad. 1. Warto uświadomić sobie, iż panuje pewna umowa obyczajowa, aby rozmowy w trakcie spotkań poświęcać tematom obiegowym i wydarzeniom narzucanym przez mas-media, które działają jednak tak, jak to scharakteryzowano w punkcie 3. Radzimy zatem – nie poddawaj się stereotypom. Wyszukuj w książkach, w czasopismach, w Internecie prostych objaśnień świata i próbuj narzucać dyskusję na te tematy. [ Jedną z najszybszych „ maszyn szukających ‘ w Internecie informacji jest ‘ meta search engine – Kartoo „ a największą księgarnią internetową świata jest Amazon ] Przekonasz się, że "świat nabierze kolorów". A może sprowokuj przy stole rozmowę na temat "Dlaczego telefon komórkowy działa w oparciu o wyliczane transformaty Fouriera, czym jest transformacja Fouriera ? ".
Działania tego typu są omówione szerzej na stronie internetowej pt. "Ułomność ważnych, obowiązujących teorii" [ 2 ]
Należy tutaj zauważyć, iż większość popularnych a dostępnych w Internecie opracowań napisanych jest w języku angielskim. Nic więc dziwnego, że składową niniejszej porady jest wskazanie, aby nauczyć się podstaw języka angielskiego. Wbrew pozorom, nie jest to zadanie trudne, jeśli skorzystamy z dostępnych narzędzi do szybkiej nauki.
Wskazówki do samodzielnej nauki języka obcego zamieściliśmy na naszej stronie Internetowej " Allocation linguistic approach' [ 3 ] .
Ad.2. Czas jest marnotrawiony na rozważania dotyczące tematów narzucanych przez mass - media, grupy towarzyskie. Rada brzmi krótko -nie powtarzaj się! Poszukuj nowych zagadnień do dyskusji.
Ad. 3. Pogoń komercyjnych mas - mediów za sensacjami i brak u ludzi mechanizmów obronnych prowadzi większość z nas do bezkrytycznego przyjmowania tekstu i obrazu, co w konsekwencji prowadzi do lenistwa mentalnego, zaprzecza idei korzyści płynących z pogłębiania świadomości.
Na płaszczyźnie społecznej wytwarza to model zachowania określony w literaturze
"jako człowiek masowy", o czym piszemy w artykule " Szary diabeł w cętki " dostępnym na stronie zatytułowanej " W poszukiwaniu sensu " [ 6 ]. Na płaszczyźnie osobistej prowadzi to .. mówiąc metaforycznie do " zatrucia tragicznym pesymizmem ", do gromadzenia w swoim umyśle " niedobrej energii " . Zapewne byłoby możliwe podjęcie działań obronnych przed tym efektem np. poprzez utworzenie specjalnego kanału TV, sponsorowanego przez rząd, gdzie równoważono by emocje widza, podbudowywano by go na duchu. Zasady PPM - TV sformułowaliśmy już w roku [ 7 ]Obrona osobista przed negatywnymi skutkami oddziaływania mass mediów powinna polegać na " wytworzeniu filtra " służącego do odrzucenia zbytecznego balastu, który zarządy komercyjnych środków masowego przekazu usiłują nam ' sprzedać' zakładając, iż każdy z nas urodził się z cechami ' tragiczno - romantycznymi' ( lub je nabył ). Oczywiście nie jest to prawdą. Pomocne w naszych poszukiwaniach mechanizmów obronnych mogą okazać się "‘mapy typów osobowości " zwane Enneagramem [ 8 ]
Ad. 4. Kilka wydarzeń z dziejów najbardziej prężnych cywilizacji na naszej planecie sprawiło, iż objaśnienia świata są przedstawiane przez osoby duchowne i naukowców . Jest rzeczą oczywistą, iż świat " jest taki, jakim go widzimy". Na stronie Internetowej poświęconej semiotyce [ 9 ] przedstawiliśmy taki sposób ' popatrzenia na świat ', aby likwidował on rozbieżności w jego interpretacji pojawiające się wówczas, gdy dokonują tego osoby o różnych światopoglądach.
Brak wypowiedzi naukowców na temat sensu istnienia każdego z nas jest osobnym ciekawym zagadnieniem. Jest na świecie kilku intelektualistów, którzy nie będąc duchownymi.. mówią o sensie istnienia ludzi. Odsyłamy naszych czytelników do obszernego opracowania pt.: " Skąd przychodzimy..dokąd zmierzamy..", dostępnego na naszych stronach internetowych [ 10,11]
Diagnostyka poprzez skale SOC, SOC-9, SEQOL , a " terapia i autoterapia " poprzez zaproponowane procedury mentalne.
Większość dotychczasowych wysiłków dotyczyła określenia stopnia koherencji.
W badaniach stosowano liczne skale psychometryczne, takie jak: Sense of Coherence Scale (SOC-29), Leipzig Short Scale (SOC-L9), SEQOL (self-evaluated quality of life), QOL5 ( quality of life - 5 questions ) the Nottingham Health Profile (NHP), Sickness Impact Profile (SIP), Pearlin's mastery scale, Rosenberg's self-esteem scale, the Interview Schedule for Social Interactions (ISSI) and the Brief Psychiatric Rating Scale ( 8, 10, 12, 15, 16, 37 - 41).
Pragniemy zauważyć jednak, iż powyższe uwagi, spostrzeżenia mogą być także podstawą do działań o charakterze terapeutycznym.
Sądzimy, że każdy lekarz, pielęgniarka, pracownik socjalny powinien korzystać z wymienionych wyżej testów psychometrycznych. W przypadku stwierdzenia niskich wartości należałoby przeprowadzić sesję terapeutyczną wobec pojedynczej osoby, bądź zaproponować wykład dla grupy osób, np. pacjentów przebywających na oddziale szpitalnym, lub korzystających z porad w przychodni.
Sądzimy, iż przedstawione teorie Ventegodta i Antonovskiego są na tyle przekonywujące, że placówki badawcze zainteresowane tym zagadnieniem dokonają prób z zakresu przedstawionej tu w zarysie " diagnostyki i terapii " i opublikują uzyskane wyniki. Zaproponowane powyżej porady powinny być uzupełniane i korygowane w interdyscyplinarnej, wieloośrodkowej dyskusji.
Poniżej przedstawiamy uproszczony test szacujący poczucie koherencji. Jego opracowanie było inspirowane ideą Aarona Antonovski. Ma on postać " siatki repertuarowej " , analogiczne do siatek sporządzonych dla oszaczowania ' wydarzeń w dzieciństwie", " modelu partnerstwa " i innych przedstawionych na stronie /Standard.
Autorami niniejszej siatki repertuarowej są Andrzej Brodziak i Alina Osmulska.
Wyniki tego uproszczonego " testu na koherencji osobowości " mogą wahać się w przedziale < -10, + 10 > Osoba która uzyskuje wartości powyżej + 5 punktów ( > 5 ) ma wysoka koherencje , osoba która uzyskuje wartości z przedziału < 0, 5 > ma dość dobrą ( średnią ) koherencję osobowości, zaś osoba uzyskująca wartości w przedziale < -10,0 > ma koherencję obniżoną .
Jeśli nie masz zdania na dany temat lub sądzisz, że prawda leży po środku,
do środkowej kolumny wstaw ? 0Jeśli zgadzasz się z opinią proponowaną poniżej, po lewej stronie to wstaw -1
-1
0
1
Jeśli zgadzasz się z opinią proponowaną poniżej, po prawej stronie to wstaw +1
- Bardzo często nie obchodzi mnie to co się wokół mnie dzieje
- Na ogół sprawy które toczą się wokół mnie bardzo mnie interesują.
- Jak do tej pory to nie miałem w swoim życiu wyraźnych celów ani dążeń
- Zawsze w życiu dążyłem do jasno określonych celów
- Życie jest jednostajne i nudne
- Życie jest bardzo ciekawe
- Często zdarza się, że ludzie na których liczę zawodzą mnie
4. Jestem przekonany, że na niektóre osoby mogę liczyć
- Często odnoszę wrażenie że ludzie nie rozumieją mnie
- Na ogół ludzie rozumieją to co do nich mówię.
- Moje życie było pełne zmian i często nie wiedziałem co się za chwilę mi przydarzy
- Moje życie było na ogół uporządkowane i przewidywalne
- Często mam wrażenie, że jestem w nieznanej mi sytuacji i nie wiem co zrobić
- Zawsze odnoszę wrażenie iż rozumie co się dzieje i że znajdę wyjście z trudnej sytuacji
- Wykonywanie codziennych zajęć jest dla mnie źródłem przykrości i nudy
- Wykonywanie dla mnie codziennych zajęć jest dla mnie źródłem znacznej przyjemności i zadowolenia
- Miewam często mieszane uczucia lub myśli i uczucia, których wolałbym nie mieć
- Rzadko mam uczucia, które są niedobre, nad którymi nie potrafię zapanować
- Moja przyszłość będzie bez celu i bez sensu
- Moje życie osobiste będzie w przyszłości w pełni sensowne i celowe
Podsumuj ilość punktów minusowych, zer i punktów plusowych i wpisz sumy do kolumn
Suma algebraiczna = ...............................
Piśmiennictwo
1. Antonovsky A.:
Health, stress, and coping. Jossey-Bass Publishers, San Francisco 19792. Antonovsky A.:
The sense of coherence as a determinant of health.W.: J.D. Matarazzo, S.M. Weiss (Eds.), Behavioral Health: A handbook of health
enhancement and disease prevention. Wiley,
New York 19843. Antonovsky A.:
The life cycle, mental health and the sense of coherence.
Isr J Psychiatry Relat Sci, 1985, 22, 273-280.4. Antonovsky H, Sagy S.:
The development of a sense of coherence and its impact on responses to stress
situations.
Journal of Soc Psych, 1986, 126, 213-225.5. Antonovsky A.:
Unraveling the mystery of health: How people manage stress and stay well.
Jossey-Bass Publishers, San Francisko 19876. Antonovsky A.:
A somewhat personal odyssey in studying the stress process.
Stress Medicine, 1990, 6, 71-80.7. Antonovsky.:
The structural sources of salutogenic strengths.
W.: C.L. Cooper, R. Paynes (Eds.), Personality and Stress: Individual Differences.
Wiley, New York, 19918. Antonovsky A.:
The structure and properties of the sense of coherence scale.
Soc Sci Med. 1993, 36, 725-33.9. Antonovsky A.:
The moral and the healthy: identical, overlapping or orthogonal?
Isr J Psychiatry Relat Sci. 1995, 32, 5-1310. Bengtsson-Tops A, Hansson L.:
The validity of Antonovsky's Sense of Coherence measure in a sample of
schizophrenic patients living in the community.
J Adv Nurs. 2001, 33, 432-8.11. Brodziak A.:
[ Is the integration of brain, cognitive, psychology sciences necessary ? - or how to
avoid new wars ?]
Przegl. Lek. 1994; 51: 255-26012. Brown K.W., Ryan R.M.:
The benefits of being present: mindfulness and its role in psychological well-being.
J. Pers. Soc. Psychol., 2003, 84, 822-4813. Curle A.:
Public mental health. III: Hatred and reconciliation.
Med Confl Surviv. 1997 Jan-Mar;13, 37-4714. Curle A.:
Violence and alienation: an issue of public mental health.
Med Confl Surviv. 1996, 12, 14-22.15. Lindholt JS, Ventegodt S, Henneberg EW.:
Development and validation of QoL5 for clinical databases. A short, global and
generic questionnaire based on an integrated
theory of the quality of life.
Eur J Surg. 2002,168, 107-13.16. Schu W, Gunzann T, Brahler E.:
[The Antonovsky Sense of Coherence Scale. Test statistical evaluation of
a representative population sample and construction of a brief scale]
Psychother Psychosom Med Psychol. 2000, 50, 472-82.17. Svartvik L, Lidfeldt J, Nerbrand C, Samsio G, Schersten B, Nilsson PM.:
[ High sense of coherence can have health enhancing effects]
Lakartidningen. 2002, 99,1195-6.18. Ventegodt S.:
Sex and the quality of life in Denmark.
Arch Sex Behav. 1998, 27, 295-307.19. Ventegodt S.:
A prospective study on quality of life and traumatic events in early life a 30-year
follow-up.
Child Care Health Dev. 1999, 25, 213-21.20. Ventegodt S, Andersen NJ, Merrick J.:
Quality of life philosophy I. Quality of life, happiness, and meaning in life.
Scientific World Journal. 2003, 3, 1164-75.21. Ventegodt S, Andersen NJ, Kromann M, Merrick J.:
Quality of Life Philosophy II: What is a Human Being?Scientific World Journal. 2003, 3, 1176-85.
22. Ventegodt S, Andersen NJ, Merrick J.:
Quality of Life Philosophy III. Towards a New Biology: Understanding the Biological
Connection between Quality of Life, Disease, and Healing.Scientific World Journal. 2003, 3, 1186-98.
23. Ventegodt S, Andersen NJ, Merrick J.:
Quality of Life Philosophy IV. The Brain and Consciousness.Scientific World Journal. 2003, 3, 1199-209.
24. Ventegodt S, Andersen NJ, Merrick J.:
Quality of life philosophy V. Seizing the meaning of life and becoming well again.Scientific World Journal. 2003, 3, 1210-29.
25. Ventegodt S, Andersen NJ, Merrick J.:
Quality of Life Philosophy VI. The Concepts.Scientific WorldJ ournal. 2003, 3, 1230-40.
26. Ventegodt S, Andersen NJ, Merrick J.:
The square curve paradigm for research in alternative, complementary, and
holistic medicine: a cost-effective, easy, and scientifically valid design for evidence
based medicine and quality improvement.Scientific World Journal. 2003, 3, 1117-27.
27. Ventegodt S, Merrick J, Andersen NJ.:
Quality of Life Theory I. The IQOL Theory: An Integrative Theory of the Global
Quality of Life Concept.Scientific World Journal. 2003, 3, 1030-40.
28. Ventegodt S, Merrick J, Andersen NJ.:
Quality of Life Theory II. Quality of Life as the Realization of Life Potential: A
Biological Theory of Human Being.Scientific World Journal. 2003, 3, 1041-9.
29. Ventegodt S, Merrick J, Andersen NJ.:
Quality of Life Theory III. Maslow Revisited.Scientific World Journal. 2003, 3, 1050-7.
30. Ventegodt S.:
The life mission theory: a theory for a consciousness-based medicine.Int J Adolesc Med Health. 2003, 15, 89-91.
31. Ventegodt S, Andersen NJ, Merrick J.:
The life mission theory II. The structure of the life purpose and the ego.Scientific World Journal. 2003, 3, 1277-85.
32. Ventegodt S, Andersen NJ, Merrick J.:
The life mission theory III. Theory of talent.Scientific World Journal. 2003, 3, 1286-93.
33. Ventegodt S, Merrick J.:
The life mission theory IV. Theory on child development.Scientific World Journal. 2003, 3, 1294-301.
34. Ventegodt S, Andersen NJ, Merrick J.:
The life mission theory V. Theory of the anti-self (the shadow) or the evil side of
man.Scientific World Journal. 2003, 3, 1302-13
35. Ventegodt S, Hilden J, Merrick J.:
Measurement of quality of life I. A methodological framework.Scientific World Journal. 2003, 3, 950-61.
36. Ventegodt S, Merrick J, Andersen NJ.:
Measurement of Quality of Life II. From the Philosophy of Life to Science.
Scientific World Journal. 2003, 3, 962-71.
37. Ventegodt S, Merrick J, Andersen NJ.:
Measurement of Quality of Life III. From the IQOL Theory to the Global, Generic
SEQOL Questionnaire.Scientific World Journal. 2003, 3, 972-91.
38. Ventegodt S, Merrick J, Andersen NJ.: Measurement of Quality of Life IV. Use of
the SEQOL, QOL5, QOL1, and Other Global and Generic Questionnaires.Scientific World Journal. 2003, 3, 992-1001.
39. Ventegodt S, Merrick J, Andersen NJ.:
Measurement of Quality of Life V. How to Use the SEQOL, QOL5, QOL1, and Other
Global and Generic Questionnaires for Research.
Scientific World Journal. 2003, 3, 1002-14.40. Ventegodt S, Merrick J, Andersen NJ.:
Editorial - a new method for generic measuring of the global quality of life.Scientific World Journal. 2003, 3, 946-9.
41. Ventegodt S, Henneberg E, Merrick J, Lindholt J.:
Validation of Two Global and Generic Quality of Life Questionnaires for Population
Screening: SCREENQOL and SEQOL.Scientific World Journal. 2003, 3, 412-21.
42. Ventegodt S, Merrick J, Anderson J.:
Quality of life as medicine: a pilot study of patient with chronic illness and pain.Scientific World Journal. 2003, 3, 520-32.
43. Ventegodt S, Merrick J, Andersen NJ.:
Quality of Life as Medicine. II.
A Pilot Study of a Five-Day "Quality of Life and Health" Cure for Patients with
Alcoholism.Scientific World Journal. 2003, 3, 842-52.
44. Ventegodt S, Merrick J.:
Lifestyle, quality of life, and health.Scientific World Journal. 2003, 3, 811-25.
45. Wolff AC, Ratner PA.:
Stress, social support, and sense of coherence.West J Nurs Res. 1999, 21, 182-97.
Autorzy strony: Andrzej Brodziak, Alina Osmulska, Ewa Ziołko
